Via partner
De Amerikaan van Karadj roman , Keyvan Shahbazi
Artikelnummer: 9789025471453
KLIK HIER OM TE BESTELLEN VIA PARTNER
Piruz Sabet groeit op in een welgestelde, westers georiënteerde Iraanse familie ten tijde van de Sjah; zijn moeder is schooldirectrice, zijn vader heeft een bedrijf in wegenbouwmachines. Het ontbreekt hem aan niets, behalve aan liefde. Zijn ouders vechten als kat en hond, zijn moeder tiranniseert haar getalenteerde zoon. Hij moet haar ambities waarmaken: medisch specialist worden. Piruz droomt ervan schrijver te zijn, en wordt zich bewust van de sociale ongelijkheid in zijn land.
Na de islamitische machtsovername van Khomeini sluit Piruz zich aan bij een jongerenverzetsgroep en ondervindt hij aan den lijve de praktijk van dit gruwelijke regime. Het lot van de hele familie neemt hierbij een andere wending.
In De Amerikaan van Karadj vertelt Keyvan Shahbazi een klein verhaal, van een jongen en zijn familie, tegen de achtergrond van een grote geschiedenis, met zo’n geladenheid en kracht dat het de lezer de adem beneemt.
Adembenemend autobiografisch debuut over een Iraanse jongen die zich aansluit bij een jongerenverzetsgroep tegen Khomeini en aan den lijve de praktijk van dit gruwelijke regime ondervindt.
In ‘De Amerikaan van Karadj’ vertelt Keyvan Shahbazi een klein verhaal, van een jongen en zijn familie, tegen de achtergrond van een grote geschiedenis. Piruz Sabet groeit op in een welgestelde, westers georiënteerde Iraanse familie ten tijde van de Sjah; zijn moeder is schooldirectrice, zijn vader heeft een bedrijf in wegenbouwmachines. Het ontbreekt hem aan niets, behalve aan liefde. Zijn ouders vechten als kat en hond, zijn moeder tiranniseert haar getalenteerde zoon. Hij moet haar ambities waarmaken: medisch specialist worden. Piruz droomt ervan schrijver te zijn, en wordt zich bewust van de sociale ongelijkheid in zijn land. Na de islamitische machtsovername van Khomeini sluit Piruz zich aan bij een jongerenverzetsgroep en ondervindt hij aan den lijve de praktijk van dit gruwelijke regime. Het lot van de hele familie neemt hierbij een andere wending.
MENINGEN: De schrijver van dit boek, Keyvan Shajbazi, beschrijft ervaringen en belevenissen die hij zelf heeft meegemaakt.
We lezen het hartverscheurende verhaal over de machtsovername van Khomeini in Iran waardoor het dagelijks leven van de inwoners volledig veranderde, en niet ten goede.
De hoofdpersoon in dit boek is Piruz Sabet die opgroeit in een welgestelde Iraanse familie.
Zijn vader heeft een bedrijf in wegenbouwmachines, zijn moeder is directrice op een school.
Dan breekt de revolutie uit, de Sjah en zijn familie ontvluchten het land en Iran belandt in een economische crisis met grote gevolgen voor de bevolking.
Zijn ouders weten niet goed met de situatie om te gaan, het warme gezinsleven verandert en ontwricht het gezin volkomen.
Piruz sluit zich aan bij een verzetsgroep en moet uiteindelijk vluchten naar Turkije, en daarvandaan naar Nederland, waar later ook enkele familieleden aansluiten.
Het is een meeslepend, ontroerend boek dat je niet gemakkelijk weglegt, je wilt steeds weten hoe het Piruz verder vergaat………
Dit boek is 'opgedragen aan hen die in de islamitische republiek Iran niet oud mochten worden, dat hun onschuld nooit wordt vergeten'.
Voor Noah, David en Ethan
Dit debuut is voor een groot deel gebaseerd op ware gebeurtenissen; o.a. ook op persoonlijke ervaringen van de schrijver.
Het boek heeft veel indruk op mij gemaakt en de belevenissen van de hoofdpersoon, Piruz, vond ik aangrijpend en gaven mij een gevoel van 'plaatsvervangende' machteloosheid.
Deze roman vertelt het verhaal over een intelligente jongen van een jaar of vijftien, Piruz, die probeert naar Amerika te emigreren en veel plezier beleeft aan het lezen en schrijven van gedichten.
Zijn moeder, een arrogante en egoïstische vrouw, die het 'hoog in de bol heeft' wil graag dat haar zoon gaat studeren voor arts, want dan kan ze met hem pronken en heeft zij meer aanzien. Dat vindt zij erg belangrijk. Met zijn vader heeft hij niet veel contact want die is vooral geïnteresseerd in auto's. Zijn ouders maken veel ruzie.
Het verhaal speelt zich af in de periode 1979-1983. Er zijn allerlei verwikkelingen in en met de familie van het gezin, die voor een deel veroorzaakt worden door het moeilijke karakter van de moeder, Akram. Zij heeft veel minachting voor mensen die in haar ogen minder waard zijn dan zij en waar zij zich boven verheven voelt. Op een gegeven moment wordt het contact door veel conflicten met familieleden verbroken, waardoor Piruz ze ook niet meer ziet. Dat is jammer want hij mist zijn tante, die hij veel liever vond dan zijn eigen moeder. Zijn moeder heeft vooral een hekel aan de man van haar zus. Zij vindt hem lelijk, te klein en te dom, omdat hij niet heeft gestudeerd. Zij kijkt enorm op hem neer.
Op een gegeven moment neemt de streng Islamitische Khomeini de macht over en in het hele land mag niemand meer over de Sjah spreken, of foto's, documenten, afbeeldingen, of boeken over hem in bezit hebben. Ieder die niet aan de zeer strenge eisen en voorschriften van de islamitische leider voldoet, wordt zeer streng gestraft, gevangen genomen, gemarteld of vermoord. Het is een zeer nare tijd voor veel mensen, vooral voor degenen die wat moderner waren en meer vrijheid hadden. Nu werden alle vrijheden afgenomen.
Voor Piruz is het vrijwel onmogelijk geworden om zijn opleiding af te maken. Hij sluit zich aan bij het verzet tegen de barbaarse regering maar wordt opgepakt en gevangen gezet. Daar heeft hij veel martelingen te verduren. Een zware tijd maakt hij door. Uiteindelijk zorgen zijn ouders ervoor, via bepaalde contacten, dat hij weer vrij gelaten wordt.
Dit blijkt tijdelijk te zijn. Wederom wordt hij gevangen genomen en mishandeld en gemarteld.
Hij maakt veel nare dingen mee, maar aan het eind, krijgt hij toch de kans om aan de ellende te ontsnappen en uiteindelijk lukt het hem het land te ontvluchten.
Zijn doel is te emigreren naar Amerika en daarvoor een visum aan te vragen. Het is niet zo eenvoudig en in eerste instantie mislukt dat.
Hoe het verder afloopt, is uiteraard te lezen in het boek.
Het verhaal vond ik zeer indrukwekkend en aangrijpend. Het heeft mij van begin tot eind geboeid en het is zeer prettig leesbaar. Ik heb begrepen dat het boek gebaseerd is op ware gebeurtenissen, o.a. ook eigen ervaringen van de schrijver van het boek. Het is zielig en triest om te lezen dat een intelligente jongen, die gewoon vriendelijk is, het beste voor ieder wil en graag mooie gedichten wil lezen en schrijven, gedurende vrijwel zijn hele puberteit aan alle kanten tegengewerkt is.
Ik wil verder niet teveel in details treden, omdat ik anders teveel 'verklap'. Het boek is zeer geschikt om te lezen voor mensen die geïnteresseerd zijn in andere, niet-westerse culturen, waar veel gewoonten en voorschriften op ons een zeer ouderwetse indruk maken en die veel mensen in hun vrijheid en ontwikkeling beperken.
Achterin het boek is nuttige informatie te lezen over de politieke ontwikkelingen van de betreffende periode.
Door de ogen van Piruz word je als lezer meegenomen door een aantal jaar van zijn leven als opgroeiende jongen in een snel veranderend Iran in de jaren ’70-‘80: de tijd van de Sjah is opeens over en Khomeini vormde het land om naar een streng religieus-fundamentalistische staat.
Dit is voor de familie van Piruz, een Westers georiënteerde familie, een grote aanpassing die vooral bij Piruz op veel weerstand en problemen met anderen stuit. Dit zorgt voor een nog moeizamere relatie met zijn familie en zorgt dat hij niet meer weet wie hij wel en niet kan vertrouwen.
Het is een aangrijpend verhaal dat soms moeilijk is om te lezen. Tegelijkertijd is het een boek dat je nauwelijks kunt neerleggen omdat je er zo in wordt meegezogen.
Het is geschreven als roman, maar zoals genoemd wel autobiografisch. Je leert een hoop over deze periode in Iran (iets waar ik nog helemaal niets van wist) en hoe dit voor mensen was die 'anders' dachten dan wat vereist was.
De noten achterin het boek met aanvullende informatie over sommige onderwerpen zijn heel behulpzaam, alsmede de familiestamboom van Piruz voorin het boek. Het boek heeft weinig momenten van versnelling of vertraging, het leest gewoon goed.
Dit verhaal zal nog lang in mijn hoofd rondgaan!
een keiharde weergave van het leven in Iran na gedwongen vertrek van de Sjah en de daarop volgende bewindvoerders, die niets ontziend optreden.
Geweldig boek, boeiend en leest in een adem uit. Onderwerp is hoe auteur opgroeit in de transitie van Iran naar de huidige Islamitische republiek, daarvan slachtoffer wordt en uiteindelijk weet te vluchten - dit alles eind jaren 70, begin jaren 80. Zeer de moeite waard als literatuur en als geschiedkundig werk, een aanrader.
Het is moeilijk om passende woorden te geven aan dit verhaal, toch wil ik graag een review geven: het boek is zo indringend, zo onvergetelijk en ook zo mooi. Ik denk dat ik nooit meer aan Iran zal kunnen denken zonder dat dit verhaal/de slachtoffers in mijn gedachten zal komen. Geschreven zonder effectbejag, zonder oordeel, maar daardoor juist zo indringend.
Het kost even tijd om in het verhaal te komen, door de veelheid aan familieleden, maar eenmaal kennisgemaakt hebben met de hoofdpersoon Piruz, leest het verhaal als een trein. Heel actueel thema, de machtswisseling van sjah naar Khomeini.
Je leeft mee met Piruz, die zich als naïeve scholier in het verzet stort met alle gevolgen vandien.
Er ontstaat een spannend kat- en - misspellingen tussen Peruz en de islamitische gardisten.
De gevangenschap van Piruz wordt zo aangrijpend beschreven dat je de indruk krijgt dat de schrijver dit zelf heeft meegemaakt.
Je kunt het boek niet wegleggen voordat je weet hoe het afloopt, vooral door de pakkende en beeldende stijl. Een aanrader.
In het begin is het lastig om in het verhaal te komen, daarna leest het makkelijker weg. Bijzonder om een kijkje te nemen in de Iraanse cultuur . Het is iets om stil van te worden
Keyvan Shahbazi vluchtte in 1983 uit Iran.In Nederland is hij advieseur van diverse ministers en columnist van de Volkskrant.Hij is cultureel psycholoog verbonden aan de academie en raad van toezicht van vluchtelingenwerk in Nederland.De Amerikaan van Karadj is zijn debuut!
Shabazi schreef dit boek in een fictie vorm maar heeft de gebeurtenissen zelf aan den lijve meegemaakt.
Omdat hij het verhaal te aangrijpend vond heeft hij een andere personage gebruikt en er geen roman van gemaakt.
In dit boek volgen we het meeslepende,ontroerende verhaal in de tijd van 1970-1980 waar Khomeini de Islamitische machtsovername kreeg over Iran en Iran leed onder dit schrikbewind!
Zo leren we in het begin de familie kennen van Piruz Sabet, die in dit verhaal een steeds terugkerend hoofdpersoon is.Hij groeit op in een welgestelde Westerse Iraanse familie.Zijn moeder is schooldirectrice en zijn vader heeft een bedrijf in de wegenbouwmachines.
Zijn moeder wil het liefst dat hij medisch specialist wordt en doorleert, maar Piruz wil eigenlijk schrijver worden.
Er ontstaan ficties en spanningen bij zijn opa en oma door wangedrag van hun schoondochter die bij hun in huis is waardoor zij met twee kinderen bij de ouders van Piruz intrekken.
Wanneer de broer van Piruz(Ashgar) een herseninfarct krijgt en ook last van zijn hart,trekt ook hij met zijn vrouw in huis bij Akram en Medi (ouders van Piruz).
Dan breekt er een Islamitische revolutie uit,met Khomeini als regeringsleider waardoor het land een economische crisis gaat lijden.Piruz Sabet sluit zich aan bij een stakings/gevechtgroep,en komen in opstand tegen de Sjah.Er vallen honderden doden,politieagenten hangen dood in bomen, er vinden diversen plunderingen plaats,en er breekt een burgeroorlog uit.Piruz moet zich een weg zien te banen in Karadj vanwege de ontwrichte situatie,want thuis is er geen warme omgeving voor hem,zijn vader drink veel,maakt ruzies,en is agressief.Door zijn moeder is Piruz ook niet zo geliefd door zijn ongehoorzame wangedrag,en slingerd hem constant doodwensen naar zijn hoofd.Het liefst is hij veel bij zijn oma.
De toestanden verslechteren in Karadj,en Piruz raakt steeds meer verwikkeld in een vecht/verzetsgroep.
Het gevaar dreigt aan twee kanten,de aanhangers van Khomeini,die de Westerse cultuur de kop wil indrukken en een Islamitische cultuur wil creëren,en de andere groep die daar juist tegen is!
Nadat Piruz van school wordt gestuurd,omdat hij slordige opsomming maakt van zijn examen,wordt hij behalve door zijn moeder met haat en woede uitgesproken,omdat hij haar te schande heeft gezet,ook door een leerling van school gevangen gezet,gemarteld,en met de dood bedreigd door fundamentalisten om tot inkering te komen van zijn meningen over Khomeini.
Uiteindelijk,vlucht hij samen met een aantal vluchtelingen naar Turkije waar ook een paar familieleden overkomen,zoals zijn moeder en broer Payam.
Het lijkt erop,dat Piruz een rustig leven kan lijden, maar dan komen er weer problemen,wanneer de Gardisten in Teheran zijn vader gevangen nemen,het ouderlijk huis in beslag neemt,en hij zijn bedrijf kwijt raakt.
Opnieuw is de moeder van Piruz woedend,en verwijd God waarom haar zoon ongehoorzaam is en haar alles wordt afgenomen!
Het boek De Amerikaan van Karadj,is bijzonder mooi geschreven,waardoor je meegevoerd wordt in het verhaal en dit boek telkens opnieuw oppakt om verder te willen lezen!
De schrijfstijl is erg levendig en goed te volgen,mede door de stamboom van de families Sabeth en Kordan voorin vermeld staan, waar ik regelmatig op terug kon kijken.
Ik vond het boek hartverscheurend,door de spanningen in het verhaal maar ook door de realiteit van deze tijd waar nog steeds zoveel wordt gestreden,en duizenden vluchtelingen hun land verlaten zoals recent de berichten van Afghanistan.
Ik waardeer dit boek daarom ook op 5 sterren!
Piruz groeit samen met zijn broer Payam op in het Iran van de Sjah. Zijn moeder werkt al directrice van een school en zijn vader heeft een bedrijf in machines voor de wegenbouw. Het ontbreekt hen aan niet zo lijkt het. Maar dat is de buitenkant. Als gezin gaat het niet goed. De ongeschreven regels bepalen de gang van zaken en niet de liefde voor elkaar. Het gaat vooral om de buitenkant. Als Piruz een puber is op zoek naar een eigen weg in het leven vindt de omwenteling plaats en komt Khomeini aan de macht. Piruz raakt betrokken bij een groep jongeren die betrokken raakt bij het verzet tegen het regime. De gevolgen laten zich raden. Zal hij ooit de schrijver worden die hij zo graag wilde worden, zeer tegen de zin van zijn ouders in?
De schrijfstijl van het boek is vrij eenvoudig. Korte zinnen en hoofdstukken maar met een impact die raakt. Juist doordat het met weinig opschmuk is geschreven komt het bij je binnen en blijft het bij je. Ik ben iemand die houdt van mooie zinnen en prachtige poëtische beschrijving maar juist doordat die er niet zijn wordt je niet afgeleid van het verhaal dat de schrijver wil vertellen. De rauwe werkelijkheid van de Islamitsche wereld achter het nieuws dat wij binnenkrijgen. Ondanks dat zie je de werkelijkheid voor je. ‘Er is geen grote isolement dan het isolement dat een isoleercel creeërt. Vanaf het moment dat de ijzeren deur achter je wordt dichtgeslagen, slaat dat isolement op je neer en beneemt het je de adem, als een stinkende natte wollen deken op hete zomerdag.’ Zo een zin maakt direct duidelijk waar het om gaat. Je verwacht dan eenzaamheid, maar Piruz zit met drie andere mensen in een cel zonder voldoende dekens. Ik vind persoonlijk het heel knap gedaan en hoop nog vaak iets van hem te lezen.
Het verhaal verloopt chronologisch en is consequent opgebouwd. In het begin waren de namen wat lastig, maar gelukkig is er een stamboom getekend. De Iraanse namen zijn niet zo bekend en het onderscheid tussen man en vrouw zijn dan ook lastiger te maken. Het is heel bijzonder dat het boek begint met een gedicht van een Nederlandse dichter Rutger Kopland, ‘Verder’. Een heel passend gedicht die de verbinding legt tussen Iran, dat ver van ons af staat, en Nederland. Zeker achteraf vond ik dat heel erg passend. Het boek is heel compleet. Het complete gedicht staat achter in het boek helemaal vermeld, net als allerlei andere voetnoten, die subtiel in de tekst zijn aangebracht, zo subtiel dat het haast niet opvalt.
Ik hoop dat Keyvan Shahbazi zal blijven schrijven en we nog veel boeken van zijn hand mogen lezen.
Prachtig, aangrijpend boek. In het begin is het even verwarrend omdat er zoveel namen en familieleden voorkomen, maar dankzij de handige stamboom voorin het boek, ben je daar zo doorheen. Het boek is meeslepend geschreven, ik werd echt in het verhaal gezogen en heb het in 1 dag uitgelezen. Het geeft een heel mooi en rauw beeld van de jaren 70 en 80 in Iran en hoe het was om in die tijd daar op te groeien.
Gewicht
0,442 Kg
Uit jaar:
2021
Uitvoering:
Paperback
Drukkerij
Wilco
Uitgever(Label):
Atlas Contact, Amsterdam
Uitgever(Label)(voor België):
Atlas Contact, Antwerpen
Omslagontwerp (Vormgeving omslag):
Nanja Toebak
Auteursfoto (Portretfoto):
Jelmer de Haas
Omslagbeeld:
Shutterstock
Typografie (Boekverzorging):
Wim ten Brinke
Aantal pagina's
290 excl. Noten
NUR/NUGI
301 Literaire roman, novelle